Viên nén là gì? Tất cả những gì bạn cần biết về viên nén

Viên nén là một dạng bào chế phổ biến trong y học, được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý khác nhau. Vậy viên nén là gì? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây

Viên nén là gì?

Viên nén là một dạng thuốc rắn, được sử dụng theo đường uống. Các thành phần chính của viên nén bao gồm dược chất và tá dược. Dược chất là thành phần mang lại tác dụng điều trị của thuốc, tá dược là các chất phụ trợ giúp viên nén có thể tạo hình, ổn định, dễ uống và hấp thu tốt.

Viên nén được sản xuất bằng cách nén các hạt dược chất và tá dược đã được trộn đều với nhau. Các hạt này được tạo ra bằng cách nghiền nhỏ dược chất và tá dược, sau đó sàng lọc để thu được hạt có kích thước đồng đều.

Viên nén là gì? Tất cả những gì bạn cần biết về viên nén

Phân loại viên nén

Viên nén được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:

Phân loại theo phương pháp sản xuất

Có 3 loại viên nén theo phương pháp sản xuất:

  • Viên dập thẳng: Đây là phương pháp sản xuất viên nén đơn giản nhất, được thực hiện bằng cách dập trực tiếp hỗn hợp dược chất và tá dược thành viên. Phương pháp này thường được sử dụng để sản xuất các viên nén quy ước, có kích thước nhỏ.
  • Viên nén tạo hạt ướt: Phương pháp này được thực hiện bằng cách tạo hạt ướt từ hỗn hợp dược chất và tá dược, sau đó sấy khô và dập thành viên. Phương pháp này thường được sử dụng để sản xuất các viên nén có kích thước lớn hơn hoặc có độ bền cơ học cao hơn.
  • Viên nén tạo hạt khô: Phương pháp này được thực hiện bằng cách tạo hạt khô từ hỗn hợp dược chất và tá dược, sau đó dập thành viên. Phương pháp này thường được sử dụng để sản xuất các viên nén có độ bền cơ học cao nhất.
XEM THÊM:  Gia công nước súc miệng an toàn, hiệu quả | Đáp ứng mọi nhu cầu

Phân loại theo hình thức bên ngoài

  • Viên tròn: Đây là loại viên nén phổ biến nhất, có hình dạng tròn, kích thước và trọng lượng đồng đều.
  • Viên hình trứng: Loại viên nén này có hình dạng giống như quả trứng, giúp dễ nuốt hơn.
  • Viên hình bầu dục: Loại viên nén này có hình dạng giống như quả bầu dục, giúp dễ tan trong dạ dày hơn.
  • Viên hình trụ: Loại viên nén này có hình dạng giống như hình trụ, thường được sử dụng để sản xuất các loại viên nén có hàm lượng dược chất cao.

Phân loại viên nén

Phân loại theo cách sử dụng

Viên nén có thể được phân loại theo cách sử dụng như sau:

  • Viên uống: Đây là loại viên nén thông thường, được uống qua đường miệng.
  • Viên đặt dưới lưỡi: Loại viên nén này được đặt dưới lưỡi để được hấp thu trực tiếp vào máu, thường được sử dụng cho các loại thuốc có tác dụng nhanh.
  • Viên ngậm: Loại viên nén này được ngậm trong miệng để giải phóng dược chất, thường được sử dụng cho các loại thuốc có tác dụng tại chỗ.
  • Viên nhai: Loại viên nén này được nhai trước khi nuốt, thường được sử dụng cho các loại thuốc có tác dụng kích thích vị giác.
  • Viên sủi: Loại viên nén này được hòa tan trong nước trước khi uống, thường được sử dụng cho các loại thuốc có vị khó uống.

Phân loại theo đặc tính giải phóng dược chất

Viên nén có thể được phân loại theo đặc tính giải phóng dược chất như sau:

  • Viên phóng thích tức thời: Loại viên nén này giải phóng toàn bộ dược chất ngay sau khi uống, thường được sử dụng cho các loại thuốc có tác dụng ngắn.
  • Viên phóng thích kéo dài: Loại viên nén này không giải phóng dược chất ngay mà đến một thời điểm hoặc vị trí nào đó trong cơ thể thì mới bắt đầu giải phóng, thường được sử dụng cho các loại thuốc có tác dụng kéo dài.
  • Viên phóng thích biến đổi: Loại viên nén này giải phóng dược chất theo một tốc độ biến đổi, thường được sử dụng cho các loại thuốc có tác dụng kiểm soát.
XEM THÊM:  Đơn vị gia công cao dược liệu uy tín, chất lượng hàng đầu

Ưu điểm và nhược điểm của viên nén

Ưu điểm của viên nén

  • Chia liều chính xác: Viên nén được sản xuất theo quy trình công nghiệp hiện đại, đảm bảo liều lượng thuốc trong mỗi viên là chính xác, giúp người bệnh dễ dàng điều chỉnh liều lượng theo chỉ định của bác sĩ.
  • Tiện dụng: Viên nén có kích thước nhỏ, dễ nuốt, có thể uống trực tiếp hoặc hòa tan trong nước. Điều này giúp người bệnh dễ dàng sử dụng, đặc biệt là đối với trẻ em, người già và người khó nuốt.
  • An toàn: Viên nén được bảo quản trong bao bì kín, tránh tiếp xúc với môi trường bên ngoài, giúp dược chất ổn định và an toàn hơn.
  • Dễ bảo quản: Viên nén có thể bảo quản trong thời gian dài mà không bị biến chất, giúp tiết kiệm chi phí cho người bệnh.
  • Giá thành rẻ: Viên nén có giá thành rẻ hơn so với các dạng bào chế khác, giúp người bệnh tiết kiệm chi phí điều trị.

Nhược điểm của viên nén

Không phải hoạt chất nào cũng có thể bào chế dưới dạng viên nén

Không phải tất cả các hoạt chất đều có thể bào chế dưới dạng viên nén. Một số hoạt chất có thể bị phân hủy khi chịu lực nén, hoặc có thể hòa tan kém trong nước, dẫn đến khó giải phóng hoạt chất trong cơ thể. Ngoài ra, một số hoạt chất có thể gây cháy nổ khi nén viên.

XEM THÊM:  Tìm hiểu quy trình lấy mẫu nguyên liệu trong sản xuất TPCN

Khả năng giải phóng dược chất của viên nén không ổn định

Khả năng giải phóng dược chất của viên nén phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

  • Thành phần của viên nén: Thành phần tá dược, lực nén,… sẽ ảnh hưởng đến khả năng giải phóng dược chất.
  • Điều kiện bảo quản: Viên nén cần được bảo quản ở nơi khô mát, tránh ánh sáng để đảm bảo khả năng giải phóng dược chất.

Sinh khả dụng của viên nén kém hơn một số dạng bào chế khác

Sinh khả dụng là tỷ lệ dược chất được hấp thu vào cơ thể từ đường dùng. Viên nén có thể có sinh khả dụng kém hơn một số dạng bào chế khác như dung dịch, viên nang,… do các yếu tố như:

  • Diện tích tiếp xúc của dược chất với môi trường hòa tan giảm.
  • Khả năng giải phóng dược chất không ổn định.

Viên nén có thể gây kích ứng đường tiêu hóa

Khi viên nén được uống vào, hoạt chất sẽ được giải phóng dần dần ở đường tiêu hóa. Nếu hoạt chất được giải phóng quá nhanh hoặc quá nhiều tại một vị trí sẽ có thể gây kích ứng, viêm loét đường tiêu hóa.

Viên nén không phù hợp với một số đối tượng

Viên nén có thể khó sử dụng cho một số đối tượng đặc biệt như:

  • Người hôn mê: Người hôn mê không thể tự uống thuốc.
  • Trẻ sơ sinh: Trẻ sơ sinh chưa có khả năng nuốt viên nén.
  • Người già khó nuốt: Người già có thể gặp khó khăn khi nuốt viên nén.

Trên đây là thông tin về viên nén là gì. Viên nén là một dạng bào chế phổ biến của thuốc, có nhiều ưu điểm nhưng cũng có một số hạn chế cần lưu ý. Người bệnh cần sử dụng viên nén đúng cách để đảm bảo hiệu quả điều trị.